Od razu mówię, jeszcze nie wiem 🙂 .
Ale to chyba dobrze, bo zgodnie z tym co mówił mi w mini wywiadzie Piotr Witek:
tak naprawdę prawdziwego eksperta od dostępności cyfrowej można poznać po tym, że na zadane pytanie nigdy natychmiast nie udzieli odpowiedzi.
Zgłębiając temat spisałem kilka tropów i inspiracji.
Matthew Feinberg i Robb Willer w swoim badaniu Moral reframing: A technique for effective and persuasive communication across political divides skupili się wprawdzie na wartościach moralnych przeciwnika politycznego, ale pokazali ciekawy mechanizm – dużo więcej możesz zyskać dostosowując swoje argumenty do wartości moralnych przeciwnika, a nie swoich.
Rachel Gallucci w artykule How to talk to stakeholders about web accessibility: a presentation template przyznaje, że w przeszłości straszyła brakiem dostępności, odwołując się do gróźb pozwów, poczucia winy, moralności itp. Teraz dochodzi jednak do wniosku, że kluczowe jest pokazywanie swoim interesariuszom wszystkiego, co robi ich firma oraz wspaniałego świata dostępności, do którego dołączają, a nawet są już jego częścią. Trzeba jednak pamiętać, że Rachel pracuje w organizacji, gdzie dostępność jest na wysokim poziomie wdrożenia ale i świadomości.
Niedawno powstało facebookowe Forum Koordynatorów i Koordynatorek Dostępności. Zgodnie z polskim prawem taka koordynatorka czy koordynator musi być do końca września 2020r. w każdej instytucji publicznej. Większość wpisów na tym forum, to pytania „jak coś zrobić”. Sporo z nich kończy się zwrotem „proszę o dokładny przepis, który to nakazuje. Nie jakieś wytyczne, tylko konkretny przepis prawny.” Pytanie ile z nich to chęć spełniania wyłącznie przepisów prawa, a ile szukanie „argumentów, dostosowanych do wartości moralnych przeciwnika”?
Fundacja Widzialni przeprowadziła po raz kolejny przegląd dostępności serwisów i e-usług publicznych w Polsce. Wyniki opublikowane w Raporcie dostępności 2020 (pdf) pokazują spadek o 2,2% poziomu dostępności cyfrowej w porównaniu z 2019 r. (60,2% w 2019r., 58% w 2020r.) Jednocześnie we wstępie do tegoż raportu Artur Marcinkowski – Przewodniczący Rady Fundacji Widzialni – podkreśla nie ten spadek, a główny wieloletni trend, który jest zdecydowanie wznoszący. (Arturze, jeśli to czytasz, to nie jest to żaden przytyk, tylko moja obserwacja na potrzeby artykułu 😉 ). Co ważne, nie znalazłem nigdzie w Internecie larum ze względu na ten „straszliwy” spadek.
„Skuteczność” pojawiała się pośrednio we wszystkich dotychczasowych edycjach mojego badania „Kto w Polsce zajmuje się dostępnością cyfrową” i zawsze potrzeba posiadania takiej umiejętności była wysoko oceniana przez badanych.
W tym samym badaniu, na pytanie „Gdzie widzisz szanse dla rozwoju dostępności cyfrowej w Polsce w najbliższych latach?” najczęściej wybieraną odpowiedzią od 3 lat jest „obowiązek prawny dostępności, także dla podmiotów komercyjnych”, ale w tym roku wyraźnie dogania ją „edukacja z zakresu dostępności na poziomie studiów/szkół średnich”.
Do zgłębienia pozostaje jeszcze kwestia rozumienia skuteczności, a dokładniej tego co jest miarą skuteczności. Zgodność z przepisami? Spełnienie Web Content Accessibility Guidelines na określonym poziomie? Dobra ocena w corocznym badaniu Fundacji Widzialnych? Zadowoleni ze swojego etycznego zaangażowania projektanci? Ewangeliści dostępności wysoko w hierarchii firm, instytucji czy organizacji? A może po prostu zadowoleni użytkownicy?
Może masz jeszcze jakieś pomysły? Śmiało dopisuj! Zbieram wszelkie inspiracje.